براساس قانون تأمین‌اجتماعی و ماده 28، حق‌بیمه 30درصد مزد یا حقوقی است که 7 درصد آن به عهده بیمه‌شده، 23 درصد به عهده کارفرما می‌باشد.
براین اساس، حق‌بیمه عبارت از وجوهی است که به حکم قانون تأمین‌اجتماعی و برای استفاده از مزایای آن به این سازمان پرداخت می‌شود و تمامی وجوه و مزایای نقدی یا غیرنقدی مستمر که درمقابل کار به بیمه‌شده پرداخت می‌شود، مبنای کسر حق‌بیمه قرار می‌گیرد.
براساس این گزارش، وجوه مبنای کسر حق‌بیمه نباید از حداقل حقوق کارگر که همه ساله از طرف شورای‌عالی کار اعلام می‌شود کمتر و از حداکثر حقوق مبنای کسر حق‌بیمه که توسط شورای‌عالی تأمین‌اجتماعی اعلام می‌شود، بیشتر باشد.
لازم به ذکر است میزان حق‌بیمه بر مبنای مزد یا حقوق بیمه‌شده با رعایت بند 5 ماده 2 و ماده 39 قانون تأمین‌اجتماعی و آیین‌نامه اجرایی آن محاسبه می‌شود، بدین صورت که درخصوص کارگاه‌هایی که فاقد دستمزد مقطوع موضوع ماده 35 قانون تأمین‌اجتماعی هستند، براساس مزد یا حقوق و مزایای دریافتی مشمول کسر حق‌بیمه و درخصوص کارگاه‌های مشمول دستمزد مقطوع طبق دستمزد مقطوع تعیین شده انجام می‌پذیرد و کارفرمایان کارگاه‌های یادشده که کارگر در اختیار یا استخدام دارند، مکلفند صرفنظر از نوع قرارداد کار و ترتیب استخدام و نحوه پرداخت مزد یا حقوق صورت مزد و حقوق فوق‌العاده شغل و مزایای کارکنان خود را در مهلت مقرر قانونی تعیین شده به سازمان ارسال و پرداخت کنند.
گفتنی است براساس قانون بیمه‌بیکاری مصوب 69/6/26، 3 درصد به حق‌بیمه مشمولین قانون کار اضافه شده که این مبلغ برعهده کارفرما است، ضمناً در مشاغل سخت و زیان‌آور نیز کارفرما مکلف به پرداخت ٤درصد مستمری کارهای سخت و زیان‌آور علاوه بر حق‌بیمه و حسب مورد، بیمه‌بیکاری است.
چگونه حق بیمه سال 98 را حساب کنیم و سهم کارگر و کارفرما چقدر است؟
با توجه به تعیین و اعلام حداقل دستمزد کارگران در سال 1398 و همچنین تغییر مبلغ حق مسکن و خوار و بار، مبلغ حق بیمه‌های سهم کارگر و کارفرما به شرح زیرمی باشد:
میزان حداقل حقوق و مزایای قانون کار در سال 98
- حداقل دستمزد روزانه کارگر عادی: 505627 ریال
- حق مسکن: 1000000 ریال
- خوار و بار: 19000000 ریال
نحوه محاسبه حق بیمه کارگر و کارفرما سال 1398 ( ماه 31 روزه)
- جمع حقوق و مزایای مشمول حق بیمه ماهانه در ماه های 31 روزه: 18574437 ریال
- حق بیمه سهم کارگر به میزان 7% : 1300211 ریال
- حق بیمه سهم کارفرما به میزان 23% : 4272121 ریال
- جمع کل حق بیمه : 5572331 ریال
نحوه محاسبه حق بیمه کارگر و کارفرما سال 1398 ( ماه 30 روزه)
- جمع حقوق و مزایای مشمول حق بیمه ماهانه در ماه های 30 روزه: 18068810 ریال
- حق بیمه سهم کارگر به میزان 7% : 1264817 ریال
- حق بیمه سهم کارفرما به میزان 23% : 4155826 ریال
- جمع کل حق بیمه : 5420643 ریال
حق بیمه‌های مشاغل آزاد، اختیاری و رانندگان درون شهری و برون شهری در سال 98
حداقل دستمزدروزانه 505/627 ریال
حق بیمه مشاغل آزاد درماه‌های 31 روز براساس سه نرخ:
- نرخ 18% بدون درمان 2/821/399ریال
- نرخ 14% بدون درمان 2/194/422ریال
- نرخ 12% بدون درمان 1/880/933ریال
حق بیمه مشاغل آزاد درماه های 30 روزبراساس سه نرخ:
- نرخ 18% بدون درمان 2/730/386 ریال
- نرخ 14% بدون درمان 2/123/634ریال
- نرخ 12% بدون درمان. 1/820/258 ریال
درصورت استفاده ازدرمان سرانه درمان بابت هرنفر440/000 ریال به حق بیمه های فوق اضافه میگردد.
حق بیمه اختیاری بشرح زیر:
ماه‌های 31 روز. 5078517 ریال
ماه‌های 30 روز 4914694 ریال
در چه شرایطی بیمه شدگان بیکار، استحقاق دریافت بیمه بیکاری را دارند؟
- حتما به صورت غیر ارادی بیکار شده باشد.
- بازنشسته یا مستمری بگیر نباشد.
- بیمه‌شده حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق‌بیمه داشته باشد قبل از بیکار شدن.
- بیمه‌شده حداقل یک سال سابقه بیمه در آخرین کارگاه داشته باشد
- بیمه‌شدگانی که به دلیل حوادثی مانند سیل، زلزله، آتش سوزی بیکار شدند نیاز به داشتن حداقل سابقه بیمه ندارند و بیمه‌بیکاری را دریافت خواهند کرد.